Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Ballota nigra & Triticum monococcum

fotò
fotò
Marrùbi-negre

Ballota nigra

Lamiaceae Labiaceae

Àutri noum : Marrube-negre, Marrube-rouge, Erbo-de-Sant-Jan, Emouchino, Paro-mouissau.

Noms en français : Ballote noire, Marrube noir.

Descripcioun :
Planto un pau grando, di fueio bèn verdo e qu'empudisson quouro soun fretado. Li flour, clinado tóuti dóu meme coustat, an de petalo bèn larjo.

Usanço :
Lou marrùbi-negre èi couneigu en farmacìo pèr ajuda i proublèmo de nèr (depressioun), contro lis ànci e tambèn contro li mau de vèntre, lou bòmi etc. Au nostre se prenié de ban rituau pèr la Sant-Jan (O. Madon) ço qu'apararié contro li mau de vèntre (P. Lieutaghi). A Mountbrun servié pèr faire fugi li mouissau (O. Madon). Lis enfant s'amusavon à n'en fuma li fueio : "Se sian bèn regala, avèn fuma de marrùbi".

Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Ballota
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae


Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems - Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Escoumbre e proche dis oustau - Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ballota nigra L., 1753

fotò
fotò
Pichoto-espèuto

Triticum monococcum

Poaceae Graminaceae

Noms en français : Engrain, Petit épeautre.

Descripcioun :
La pichoto espèuto èi samenado dins li valado mountagnouso de Prouvènço. Se recounèis à sis espigo plato emé de glumo espesso sus l'esquino e acabado pèr uno pouncho (fotò dóu gran). Lis arèsto soun de mai en mai longo de la baso de l'espigo fin qu'en aut.

Usanço :
Aquesto espèuto vèn dóu blad de Beotìo, Triticum baeoticum, que trachis de la Crimèio à l'Albanìo. Desempièi 1990 èi tournamai cultiva au nostre. Se cousino coume de ris e èi proun goustous.

Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Triticum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 500 à 1400 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado

Liò : Meissoun - Champ
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Iranò-Touranieno
Ref. sc. : Triticum monococcum L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
C
ges
ges
ges
ges
ges

Ballota nigra & Triticum monococcum

CC
CC
C
CC
CC
C
C
C

Coumpara Marrùbi-negre emé uno autro planto

fotò

Coumpara Pichoto-espèuto emé uno autro planto

fotò